Bệnh nhân Phạm Thị T (1973, Ea Phê, Krông Pắk, Đắk Lắk) có tiền sử bệnh đau khớp gối nhiều năm. Thay vì khám đông y, bệnh nhân tự sử dụng thuốc điều trị khớp (không rõ tên, tự đặt mua trên mạng, dạng thuốc viên hoàn đông y).
Tương tự như vậy Bệnh nhân Lê Thị T (1961, Ya Tờ Mốt, Huyện Ea súp, Đắk Lắk) đau vùng thắt lưng, cổ gáy, được người quen giới thiệu uống dạng viên tể đông y). Sau sử dụng bệnh nhân đỡ đau khớp, cột sống, ăn uống khỏe, tăng cân, nên bệnh nhân sử dụng thuốc 2 tháng liên tục.
Tuy nhiên, sau thời gian đó, bệnh nhân xuất hiện mặt tròn, có nọng ở cổ, da mặt hồng, tay chân teo, béo bụng trung tâm, mọc râu mép, mọc nhiều lông vùng vai tay và lưng 2 bên, da mỏng, rạn da màu tím đỏ, khi ngừng uống tình trạng đau càng nặng hơn trước, Bệnh nhân thấy bất thường nên đi khám tại bệnh viện Y học Cổ Truyền Tỉnh Đăk Lăk, ngoài các chẩn đoán các bệnh lý về thần kinh, cơ, xương, khớp thì phát hiện mắc hội chứng cushing, tăng men gan, creatin tăng, costisol máu tăn
* Vậy hội chứng Cushing do thuốc là gì?
Hội chứng Cushing do điều trị glucocorticoid là nguyên nhân thường gặp nhất trong các nguyên nhân suy thượng thận thứ phát, xảy ra do glucocorticoid ức chế vùng hạ đồi tuyến yên làm giảm tiết ACTH.
Nguyên nhân do dùng glucocorticoid kéo dài: prednisolone, hydrocortisone, dexamethasone, loại glucocorticoid hít, tiêm khớp, tiêm bắp, glucocorticoid được trộn trong thuốc gia truyền…
Biểu hiện thường gặp của bệnh: Tăng cân, mặt tròn, béo trung tâm, mỡ vùng cổ, sau gáy, mặt tròn đỏ, da mỏng, rạn da, yếu cơ gốc chi, vết thương khó lành, rối loạn tâm thần, loãng xương, Chán ăn, buồn nôn, nôn ói, đau cơ, đau nhức, sốt cao, bong vảy da, huyết áp thấp …
Biến chứng: Suy thượng thận cấp, tụt huyết áp, nhiễm trùng huyết, tử vong…
Các xét nghiệm cần làm: Cortisol máu, điện giải đồ, công thức máu…
Hướng điều trị: Bù dịch, điện giải, Glucocorticoid, điều trị cách bệnh đi kèm
Bác sĩ Chuyên khoa I Đặng Viết Nguyên, khoa Châm cứu dưỡng sinh, Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh Đắk Lắk chia sẻ:
“Hiện nay vì mục đích trục lợi hoặc do trình độ hạn chế nên các vị thuốc của đông y đã bị người ta sử dụng bừa bãi, bào chế không đúng cách và cá biệt có nơi trộn thêm tân dược thuộc nhóm Non steroid hoặc Steroid để nhằm đạt hiệu quả nhanh mạnh và từ đó dễ kiếm tiền từ người bệnh, các chế phẩm này xuất xứ không rõ nguồn gốc, thuốc kém chất lượng và chưa được Bộ Y tế cấp phép lưu hành được quảng bá như loại thần dược chữa bách bệnh, việc tự ý mua sử dụng đã khiến không ít người bị ngộ độc, suy gan, suy thận, thậm chí tử vong…
Điển hình như những người bệnh xương khớp (thoái hóa khớp gối, thoái hóa cột sống thắt lưng, viêm khớp dạng thấp…) thường có xu hướng dùng các thuốc đông y kéo dài. Trong thành phần một số thuốc đang rao bán trên thị trường có chứa các loại thuốc giảm đau, chống viêm (corticoid), làm thuyên giảm cơn đau nhanh, khiến nhiều người lầm tưởng thuốc có hiệu quả cao.
Thực chất, corticoid là chất chống viêm, giảm đau rất mạnh, được điều trị trong rất nhiều bệnh, tuy nhiên corticoid cũng có nhiều tác dụng ngoại ý như giữ nước, mệt mỏi, đái tháo đường, khó lành vết thương, teo cơ, đục thủy tinh thể, tăng huyết áp, tổn thương gan, loãng xương, suy thận…
Cần phải ý thức rõ, thuốc dù là tân dược hay thuốc đông dược không thể sử dụng tùy tiện, mà phải được khám và sử dụng theo kê đơn của bác sĩ. Người bệnh nên thăm khám và điều trị tại các bệnh viện y học cổ truyền, bệnh viện có khoa y học cổ truyền khi có nhu cầu sử dụng thuốc thảo dược”
KHOA CHÂM CỨU DƯỠNG SINH
