NHẬN BIẾT VÀ PHÒNG NGỪA ĐỘT QUỴ NÃO
Đột quỵ não (thường gọi là đột quỵ hay tai biến mạch máu não) là một tổn thương đến não xảy ra khi dòng máu cung cấp cho não bị gián đoạn hoặc giảm đáng kể. Não bị thiếu oxy, dinh dưỡng và các tế bào não bắt đầu chết dần trong vòng vài phút.
Hiện nay, tỉ lệ người bệnh đột quỵ não không ngừng gia tăng, đột qụy không những là nguyên nhân gây tử vong mà còn gây tàn phế cho người bệnh, là gánh nặng về kinh tế cho gia đình và xã hội. Sau đột quỵ người bệnh gặp các vấn đề về rối loạn chức năng nhận thức, vận động, ngôn ngữ… cần được tiếp tục quá trình chăm sóc, điều trị tích cực.
Đột quỵ được coi là một tình huống cấp cứu y tế cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp dù đã được điều trị tích cực nhưng bệnh nhân vẫn phải chịu những di chứng nặng nề làm tàn phế, ảnh hưởng lớn đến bản thân, gia đình và xã hội. Do vậy, công tác điều trị dự phòng đóng vai trò hết sức quan trọng.
Triệu chứng: Các dấu hiệu và triệu chứng của đột quỵ não thường xuất hiện đột ngột:
– Liệt mặt: Người bệnh đột ngột nói/cười bị lệch miệng
– Yếu/ liệt hoặc tê bì chân tay: thông thường yếu /liệt đột ngột ở nửa người, có thể xảy ra ở 1 chi
– Đột ngột nói khó
– Đột ngột lẫn lộn, hay các vấn đề trong diễn đạt và hiểu ngôn ngữ
– Đột ngột mất thăng bằng hay khó khăn trong việc kiểm soát sự di chuyển của cơ thể
Sơ cứu khi bị đột quỵ: Đột quỵ có thể khiến người bệnh mất thăng bằng hoặc bất tỉnh, có thể té ngã. Nếu cho rằng bản thân hoặc ai khác xung quanh bị đột quỵ, hãy làm theo các bước sau:
1. Gọi dịch vụ cấp cứu khẩn cấp.
2. Sơ cứu đột quỵ trong lúc chờ cấp cứu:
– Kiểm tra xem người bệnh còn đang thở. Nếu không thấy nhịp thở, hãy thực hiện hô hấp nhân tạo.
– Nếu người bệnh cảm thấy khó thở, hãy nới lỏng quần áo, phụ kiện bó sát như cà vạt, khăn cổ, thắt lưng… để người bệnh dễ thở hơn.
– Nếu bệnh nhân ngừng tim, thực hiện xoa bóp tim ngoài lồng ngực Dùng khăn tay quấn vào ngón tay trỏ để lấy sạch đờm, dãi trong miệng người bệnh.
– Tháo răng giả cho bệnh nhân (nếu có) tránh bị hóc, sặc. Tuyệt đối không đưa bất cứ gì vật gì vào miệng người bệnh.
– Bình tĩnh khuyên nhủ và trấn an người bệnh.
– Đắp chăn giữ ấm cơ thể người bệnh.
– Nếu người bệnh có biểu hiện yếu ở tay chân, cần nhờ nhiều người hỗ trợ di chuyển người bệnh.
– Quan sát để nhận ra bất kỳ sự thay đổi nào ở người bệnh.
3. Cung cấp thông tin về tình trạng của người bệnh.
4. Phục hồi chức năng sớm nhất cho người bệnh.
PHCN cho bệnh nhân sau TBMMN tại Bv YHCT Đăk Lăk
Phòng ngừa đột quỵ:
– Chế độ sinh hoạt hợp lý: tập thể dục đều đặn, kiểm soát cân nặng, hạn chế thức ăn có nhiều dầu mỡ, muối
– Không hút thuốc lá
– Kiểm soát và điều trị tốt các bệnh lý: tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh lý tim mạch…
– Tuân thủ đúng các yêu cầu của bác sĩ về việc dùng thuốc
– Khám kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Những sai lầm cần tránh khi sơ cứu đột quỵ:
– Không để nạn nhân nằm ngửa mà nên nằm nghiêng. Tư thế nằm này giúp đề phòng trường hợp bệnh nhân nôn ói (dịch nôn có thể dễ dàng thoát ra ngoài, không gây tắc nghẽn đường thở hoặc gây suy hô hấp); nằm ngửa cũng có thể gây ra tình trạng lưỡi bị tụt xuống họng, gây cản trở, bít tắc đường thở (khi người bệnh ở trạng thái hôn mê).
– Không cho bệnh nhân ăn uống hay sử dụng thuốc.
– Không dùng kim chích 10 đầu ngón tay hay chân của người bệnh.
– Không thực hiện cạo gió cho người bệnh.
– Không nên để bệnh nhân nằm lâu 1 chỗ mà cần khẩn trương đưa đi cấp cứu
– Tại Bệnh viện Y học cổ truyền Đăk Lăk, hàng ngày đang tiếp nhận điều trị rất nhiều bệnh nhân di chứng yếu liệt tay chân, rối loạn ngôn ngữ… sau tai biến mạch máu não. Bằng các phương pháp điều trị Y học cổ truyền kết hợp vật lý trị liệu, phục hồi chức năng giúp người bệnh cải thiện triệu chứng, nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
Châm cứu và phục hồi chức năng đi trên thảm lăn điều trị tai biến mạch máu não đến khám điều trị tại BV YHCT Đăk Lăk
