Đau khớp gối ở người trẻ chủ yếu do tổn thương quá sức. Thống kê cho thấy đau khớp gối xảy ra ở người trẻ rất hay gặp, cứ 1 trong 3 người trẻ tuổi sẽ bị đau khớp gối ít nhất một lần. Lý do chính là tổn thương do lặp lại các hoạt động quá sức.
Cấu trúc của khớp gối phức tạp với nhiều dây chằng, dây gân, cơ bắp, mạch máu, và xương. Khi các bệnh nhân lạm dụng, dùng quá mức và quá sức của khớp gối sẽ dẫn đến đau và viêm khớp. Viêm gân dây chằng và viêm túi dịch là các tổn thương hay gặp ở người trẻ hoạt động thường xuyên, khiến các dây chằng hay túi dịch làm việc quá sức. Tuy nhiên, những người ít chạy bộ, ít vận động thỉnh thoảng lại vận động quá sức quá lâu cũng có thể khiến viêm gân hay bao hoạt dịch. Vì vậy, tập thể dục thường xuyên nhưng cũng vừa phải và tăng từ từ nếu muốn tập nặng.
Hay gặp nhất ở người trẻ là hội chứng đau khớp chạy bộ hoặc vận động quá nhiều, nhất là vận động nặng như nhảy cao, chạy nhảy có nhiều làm tăng áp lực lên sụn khớp. Ngoài ra còn có những lý do khác như: Đau khớp gối ở thiếu niên, viêm khớp do thoái hóa, viêm khớp dạng thấp, và viêm khớp do Gút. Béo phì là một trong những lý do chính gây đau khớp ở người trẻ tuổi vì trọng lượng cơ thể quá nhiều dẫn đến áp lực liên tục lên sụn khớp, lâu dài dẫn đến tổn thương khớp.
Chẩn đoán bệnh này chủ yếu dựa vào bệnh sử và thăm khám lâm sàng. X-quang gối có thể sẽ không thấy gì bất thường. Siêu âm khớp gối có thể có tràn dịch. Việc điều trị sẽ được được bác sĩ Bệnh viện Y học cổ truyền chỉ định như: Thuốc kháng viêm NSAID, Châm cứu, Xoa bóp bấm huyệt, Bó thuốc… Kết hợp với các máy như: Siêu âm, Sóng ngắn, Sóng xung kích… Bệnh nhân cần sửa tư thế chạy, tập vận động các cơ khớp khác như cơ khớp vùng háng, lưng, và chân để hỗ trợ khớp gối.
Lời khuyên: Tập thể dục thường xuyên nhưng vừa phải, tập từ từ tăng dần theO khả năng của mình, giữ cân nặng hợp lý là cách tốt nhất làm giảm nguy cơ đau khớp gối. Chế độ dinh dưỡng đầy đủ các thành phần tốt cho sụn, khớp và dây chằng như:
Ăn đủ các thực phẩm giàu đạm (thịt, cá, trứng, sữa, tôm, cua, nghêu sò ốc, hàu, đậu đỗ, rong biển, các loại nấm như mộc nhĩ, nấm hương, nấm đông cô…). Bổ sung đầy đủ Canxi: Có nhiều trong sữa và các sản phẩm từ sữa như sữa chua, phô mai và ăn thường xuyên các loại thực phẩm giàu canxi khác như cá nhỏ luôn xương, tép nhỏ luôn vỏ, cua đồng, rạm sữa, đậu phụ… Cung cấp thường xuyên các loại thực phẩm giàu Omega 3 để giúp giảm các phản ứng viêm trong cơ thể gồm: cá hồi, cá thu, cá ngừ, cá trích, cá mòi, các loại hạt có dầu như hạt điều, hạt dẻ, hạnh nhân, quả óc chó, dầu cá, dầu oliu, dầu đậu nành…
Ăn hàng ngày các loại rau củ quả có màu đậm giúp tăng cường hệ miễn dịch, làm chậm thoái hóa khớp vì chứa nhiều chất chống oxy hóa (như Bêta- carotene, Lycopen, vitamin C…) và các vi lượng như: bông cải xanh, ớt chuông, cà rốt, cà chua, bí đỏ, rau mầm, xà lách xoong, cải bó xôi, đu đủ, gấc, rong biển…. Bổ sung các loại trái cây giàu vitamin C: Là một trong những thành phần chính trong các mô liên kết của dây chằng, dịch khớp, mạch máu, gân và sụn khớp. Việc bổ sung vitamin C giúp vết thương nhanh lành, tăng cường sức bền cho thành mạch, là các chất chống oxy hóa mạnh. Vitamni C có nhiều trong ổi, cam, bưởi, táo, dứa, dâu tây, kiwi, sơry…
Bổ sung các thực phẩm giàu Glucosamin: Để cung cấp thêm dưỡng chất giúp bồi bổ sụn khớp, tăng tái tạo sụn như các món xương sườn hay xương sụn hầm mềm, xương hầm, yến mạch, chuối, sữa … Collagen typ I: Là thành phần giúp tăng độ bền, dẻo dai, đàn hồi của dây chằng và chống quá trình lão hóa của gân và dây chằng. Nguồn thực phẩm chứa collagen typ 1 rất dồi dào từ da, xương và cơ bắp bò, cá hồi, cá tuyết, trứng, thịt gà, tảo biển ..
BS Nguyễn Thị Thuý – Bệnh viện y học cổ truyền Đắk Lắk
